Hàng chục hộ dân ở xã Thạch Châu, huyện Lộc Hà cần mẫn làm việc trên ruộng muối trong thời tiết nắng nóng 40 độ C.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Đồng muối ở thôn Châu Hạ rộng 14 ha, thuộc sở hữu của 130 hộ dân, trung bình mỗi hộ có 1-2 sào.
Nghề làm muối tại đây đã hơn 50 năm, từng là nguồn thu nhập chính của nhiều người dân địa phương, song nay thành công việc phụ do giá muối thấp. Ngoài vụ muối, diêm dân còn trồng lúa, đi phụ hồ… kiếm thêm thu nhập.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Đang mùa thu hoạch nên 13h mỗi ngày, người dân đã mang theo xẻng, bàn đẩy, gáo múc nước… ra ruộng làm việc.
Đồng muối Châu Hạ cách biển Cửa Sót, huyện Lộc Hà vài chục mét. Nhà chức trách đã làm hệ thống lạch dẫn nước từ cửa biển vào các ruộng muối. Tại điểm ngăn cách các khoảnh ruộng có hệ thống kênh dẫn nước c1, c2 (thường gọi là kênh cấp 1, cấp 2) để người dân múc nước làm muối.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Làm muối có nhiều công đoạn, đầu tiên phải xới tơi cát, sau đó dùng bừa có gắn thanh sắt dàn cát ra giữa ruộng phơi.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Bà Nguyễn Thị Hồng, 52 tuổi, ở thôn Châu Hạ cho biết, gia đình làm hai sào muối. Hàng ngày, bà cùng con gái ở ngoài ruộng gần 5 tiếng. Để chống nắng có thời điểm lên đến gần 40 độ C, hai mẹ con mặc áo bảo hộ, trùm khăn kín cổ.
“Năm nay thời tiết khắc nghiệt quá. Dù bịt kín, song cái nóng vẫn táp vào khiến mồ hôi tuôn ra nhễ nhại”, bà Hồng nói.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Khoảng 14h là lúc nắng gay gắt nhất, song mỗi gia đình vẫn có 3-5 thành viên xúc cát bỏ lên xe đẩy tới hệ thống máng lọc.
“Làm muối phụ thuộc vào thời tiết. Trời càng nắng việc phơi muối càng thuận tiện. Mệt, hao sức khi dầm mình dưới ánh mặt trời, song nhà nào cũng tranh thủ, bởi nếu trời mưa thì phải nghỉ dài”, ông Lê Công Thìn, 57 tuổi, xã Thạch Châu nói.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Hệ thống máng lọc xây bằng xi măng, sâu 2,5 m, dài 4 m, rộng 2 m. Diêm dân đổ cát vào chạt lọc, tiếp đó múc nước biển từ dưới kênh dẫn bên ruộng muối đổ trộn vào cho đến khi nước xấp xỉ bể.
7
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Lọc khoảng 3 tiếng, diêm dân lấy một ít nước từ máng lọc đem bỏ vào ống tre, dùng tỷ trọng kế đo độ mặn của nước. Đây là công đoạn quan trọng nhất, khi nước đạt 16 độ thì múc đổ vào hệ thống lu lọc nước.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Bên nền sân phơi kết tinh xây bằng xi măng là hệ thống lu lọc nước. Lu lọc nước sâu khoảng 2,5 m, được đúc bằng bê tông. Mỗi lu có thể dùng hơn 10 năm, sau đó thay mới.
Máng lọc và lu lọc nước được kết nối với nhau bằng ống ngầm dưới đất. Người dân đổ cát tinh và nước biển vào máng lọc, nước từ hệ thống này sẽ chảy về các lu nước.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Khoảng 16h, diêm dân múc nước từ trong lu đem đổ lên sân phơi kết tinh để lấy muối.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Sau 15 phút từ khi đổ nước, muối đọng lại trên sân phơi kết tinh, diêm dân dùng xẻng chất lại thành đống nhỏ rồi xúc vào rổ tre.
“Ngày trước, thương lái đến tận ruộng thu mua muối, giá hơi thấp nhưng vẫn có đầu ra. Hiện tại, thu hoạch xong chúng tôi phải chở muối về kho cất hoặc đem ra chợ bán, giá rất bấp bênh. Cả vụ, gia đình tôi ước tính thu về hơn 6 triệu đồng cho ba sào muối, số tiền bèo bọt so với công sức bỏ ra”, bà Phan Thị Thanh, 52 tuổi, xã Thạch Châu chia sẻ.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Hàng ngày, một gia đình có thể làm được khoảng ba rổ muối, mỗi rổ nặng 30 kg. Giá muối hiện tại bán 1.500 đồng một kg, trung bình một hộ thu về 100.000 đến 150.000 đồng mỗi ngày.
Diêm dân làm muối dưới nắng nóng 40 độ C
Những lúc mệt mỏi, mồ hôi đổ nhiều, bà Hồng cùng con gái vào lán dựng tạm bên ruộng muối nghỉ ngơi, uống nước lấy sức.
“Thanh niên trong làng khi học hết phổ thông, nếu không học đại học hoặc cao đẳng thì cũng vào miền Nam làm thuê, đồng muối bây giờ chỉ còn người già. Biết là làm muối không ăn thua, nhưng tôi cùng nhiều hộ khác trong thôn không nỡ bỏ, vì muốn giữ nghề truyền thống của cha ông”, bà Hồng nói.
Đức Hùng
